განმარტა: რა არის „საზღვაო ნაჭუჭის“ აფეთქება თურქეთში და რა გავლენა შეიძლება ჰქონდეს მას საზღვაო ეკოსისტემაზე?

თურქეთის პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა განაცხადა, რომ მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადაიდგმება პრობლემის მოსაგვარებლად და ქვეყნის ზღვების დასაცავად. მაგრამ რა არის „საზღვაო ნაჭუჭი“ და როგორ გამოიწვია მან დღევანდელი კრიზისი?

სტამბოლის აზიურ მხარეს პენდიკის პორტის საჰაერო ფოტო, რომელიც ასახავს ზღვის ლორწოს უზარმაზარ მასას. (AP ფოტო)

თურქეთში მზარდი გარემოსდაცვითი შეშფოთებაა „ზღვის ნაჭუჭის“ დაგროვების გამო, ქვეყნის ზღვებში ნაცრისფერი ან მწვანე შლამის ლორწოვანი ფენა, რამაც შეიძლება მნიშვნელოვანი ზიანი მიაყენოს საზღვაო ეკოსისტემას.

თურქეთის მარმარილოს ზღვა, რომელიც აკავშირებს შავ ზღვას ეგეოსის ზღვასთან, მოწმე გახდა 'საზღვაო ნაჭუჭის' ყველაზე დიდი აფეთქება. შლამი ასევე დაფიქსირდა მიმდებარე შავი და ეგეოსის ზღვებში.

მას შემდეგ, რაც ლორწოვანი ფენა ვრცელდება ქვეყნის ზღვებში, ახლა არის გადაუდებელი მოწოდებები კრიზისის დასაძლევად.

თურქეთის პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა განაცხადა, რომ მნიშვნელოვანი ნაბიჯები გადაიდგმება პრობლემის მოსაგვარებლად და ქვეყნის ზღვების დასაცავად. მაგრამ რა არის „საზღვაო ნაჭუჭი“ და როგორ გამოიწვია მან დღევანდელი კრიზისი? ჩვენ ავხსნით.

რა იწვევს თურქეთის ზღვებში 'საზღვაო ნაჭუჭს'?

'ზღვის ნაჭუჭი' არის ზღვის ლორწოვანი გარსი, რომელიც წარმოიქმნება წყალმცენარეების გადატვირთვისას საკვები ნივთიერებებით წყლის დაბინძურების შედეგად კლიმატის ცვლილების შედეგებთან ერთად. საკვები ნივთიერებების გადატვირთვა ხდება მაშინ, როდესაც წყალმცენარეები ტკბებიან გლობალური დათბობით გამოწვეული თბილ ამინდში. პრობლემას წყლის დაბინძურება ემატება.

გარემოსდაცვითმა ექსპერტებმა განაცხადეს, რომ კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული ფიტოპლანქტონის ჭარბი წარმოება და საყოფაცხოვრებო და სამრეწველო ნარჩენების უკონტროლო ჩაყრა ზღვებში, გამოიწვია დღევანდელი კრიზისი.

ორგანული ნივთიერებების სქელი ლორწოვანი ფენა, რომელიც ბლანტი, ყავისფერი და ქაფიანი ნივთიერების მსგავსია, გავრცელდა სტამბოლის სამხრეთით ზღვაში და ასევე დაფარა ნავსადგურები და სანაპიროები.

ერდოღანის თქმით, ზღვაში კანალიზაციის ჩაყრა ტემპერატურის მატებასთან ერთად კრიზისს იწვევს. მან დაავადების გავრცელება დაადანაშაულა სტამბულის მსგავსი ქალაქებიდან, სადაც 16 მილიონი ადამიანი ცხოვრობს, დაუმუშავებელი წყლის ჩაშვებას ზღვაში.

'საზღვაო ნაჭუჭის' ეპიდემია პირველად დაფიქსირდა ქვეყანაში 2007 წელს. მაშინ ის ასევე დაფიქსირდა ეგეოსის ზღვაში საბერძნეთის მახლობლად. მაგრამ მარმარილოს ზღვაში ამჟამინდელი აფეთქება ყველაზე დიდია ქვეყნის ისტორიაში.

ბიულეტენი| დააწკაპუნეთ, რომ მიიღოთ დღის საუკეთესო ახსნა-განმარტებები თქვენს შემოსულებში

რამდენად მძიმედ შეიძლება გავლენა იქონიოს კრიზისმა საზღვაო ეკოსისტემაზე?

ლორწოვანის ზრდა, რომელიც ყავისფერი ნახველივით ცურავს ზღვის ზედაპირზე, სერიოზულ საფრთხეს უქმნის ქვეყნის საზღვაო ეკოსისტემას. მყვინთავებმა განაცხადეს, რომ ამან გამოიწვია თევზის პოპულაციის მასობრივი სიკვდილი და ასევე მოკლა სხვა წყლის ორგანიზმები, როგორიცაა მარჯნები და ღრუბლები.

ლორწოვანი გარსი ახლა ფარავს ზღვის ზედაპირს და ასევე გავრცელდა 80-100 ფუტის სიღრმეზე. თუ არ არის შემოწმებული, ეს შეიძლება ძირს ჩამოვარდეს და დაფაროს ზღვის ფსკერი, რაც დიდ ზიანს მიაყენებს საზღვაო ეკოსისტემას.

გარკვეული პერიოდის განმავლობაში მან შეიძლება მოწამლოს მთელი წყლის სიცოცხლე, მათ შორის თევზები, კიბორჩხალები, ხამანწკები, მიდიები და ზღვის ვარსკვლავები.

გარდა წყლის ცხოველებისა, „ზღვის ნაჭუჭის“ გავრცელებამ ასევე იმოქმედა მეთევზეების საარსებო წყაროზე. მათ თქვეს, რომ ტალახი გროვდება მათ ბადეებში, რაც მათ ისე ამძიმებს, რომ ტყდება ან იკარგება. გარდა ამისა, ძაფების ლორწოვანი გარსი აქცევს ბადეებს ხილულს თევზებისთვის და აშორებს მათ.

ზოგიერთმა მეთევზემ ასევე აღნიშნა, რომ პრობლემა უკვე დიდი ხანია არსებობს და წყლის სიცოცხლე იწამლებოდა ნარჩენების გადაყრით და გლობალური დათბობით. წლების განმავლობაში მათი დაჭერა საგრძნობლად შემცირდა და ზღვაში ნაკლები თევზი იყო. ამან მეთევზეების ეკონომიკური კრიზისი გაართულა.

ზოგიერთმა ექსპერტმა ასევე გააფრთხილა, რომ 'ზღვის ნაჭუჭმა' შეიძლება გამოიწვიოს წყალში გადამდები დაავადებების გავრცელება, როგორიცაა ქოლერა სტამბოლის მსგავს ქალაქებში.

ეკოლოგებმა განაცხადეს, რომ თურქეთის ზღვებში მცურავი ყავისფერი ლორწოვანი გარსი არის ნიშანი იმისა, თუ როგორ შეიძლება დაზიანდეს საზღვაო ეკოსისტემა და რა გავლენა იქონიოს მას მთლიან გარემოზე, თუ სერიოზული ნაბიჯები არ გადაიდგას დაბინძურების და გლობალური კრიზისის დასაძლევად. დათბობა.

რა ნაბიჯებს დგამს თურქეთი კრიზისის მოსაგვარებლად?

პრეზიდენტმა ერდოღანმა თქვა, რომ ნაბიჯები გადაიდგმება ჩვენი ზღვების გადასარჩენად ამ ლორწოვანი უბედურებისგან, რომელსაც მარმარილოს ზღვა მივყავართ. მეშინია, თუ ეს შავ ზღვამდე გაფართოვდება... უბედურება უზარმაზარი იქნება. ჩვენ უნდა გადავდგათ ეს ნაბიჯი დაუყოვნებლად, - თქვა მან BBC-ის ციტირებულმა.

თურქეთის პრეზიდენტი რეჯეფ თაიფ ერდოღანი საუბრობს 5 ივნისს სტამბოლში გარემოსდაცვითი ღონისძიებაზე. (AP ფოტო)

თურქეთის გარემოს დაცვის მინისტრმა მურატ ქურუმმა განაცხადა, რომ მარმარილოს ზღვა დაცულ ზონად გადაიქცევა. უფრო მეტიც, გადაიდგმება ნაბიჯები დაბინძურების შესამცირებლად და სანაპირო ქალაქებიდან და გემებიდან ჩამდინარე წყლების დამუშავების გასაუმჯობესებლად.

იმედია, ერთად დავიცავთ ჩვენს მარმარას კატასტროფების მართვის გეგმის ფარგლებში. ჩვენ გადავდგამთ ყველა საჭირო ნაბიჯს სამი წლის განმავლობაში და განვახორციელებთ პროექტებს, რომლებიც ერთად გადაარჩენს არა მხოლოდ აწმყოს, არამედ მომავალს, - თქვა კურუმმა The Guardian-მა.

მან ასევე თქვა, რომ თურქეთის ყველაზე დიდი საზღვაო დასუფთავების ოპერაცია სამშაბათს დაიწყო და ადგილობრივ მოსახლეობას, ხელოვანებსა და არასამთავრობო ორგანიზაციებს მოუწოდა, ხელი შეუერთდნენ დახმარების გაწევას. მან ასევე განაცხადა, რომ თურქეთი გეგმავს ზღვაში აზოტის დონის 40%-ით შემცირებას, რაც ხელს შეუწყობს კრიზისის დაძლევას.

თუმცა, ყველა არ არის დარწმუნებული, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც ერდოღანის მმართველმა კოალიციამ უარყო მთავარი ოპოზიციური პარტიის CHP-ის წინადადება, შეექმნათ საპარლამენტო კომიტეტი, რათა გამოიძიოს საზღვაო კრიზისის კრიზისი.

ალი ოზთუნჩმა, დეპუტატმა CHP-დან, მოუწოდა ერდოღანის მთავრობას დაამტკიცოს პარიზის შეთანხმება კლიმატის ცვლილების შესახებ, რომელიც მიზნად ისახავს ნახშირბადის გამოყოფის შემცირებას და გლობალური ტემპერატურის შემცირებას.

მარმარილოს ზღვა არის შიდა ზღვა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ის ხდება შიდა უდაბნო არასწორი გარემოსდაცვითი პოლიტიკის გამო, განუცხადა მან AFP-ს და დასძინა, რომ მთავრობამ უნდა დააწესოს მკაცრი ჯარიმები ნარჩენების განთავსების ობიექტებზე, რომლებიც არ იცავენ წესებს.

მუსტაფა სარი, ბანდირმა ონიედი ეილიულის უნივერსიტეტის საზღვაო ფაკულტეტის დეკანმა განუცხადა ალ ჯაზირას, რომ მან გააფრთხილა კრიზისის შესახებ ერთ წელზე მეტი ხნის წინ, მაგრამ არაფერი გაკეთებულა. მან აღნიშნა, რომ დაუმუშავებელი ნარჩენები და სოფლის მეურნეობის ჩამონადენი ათწლეულების განმავლობაში პირდაპირ ზღვაში იღვრება. 40 წლის განმავლობაში ეს არასწორად კეთდება. ამის ერთი კონკრეტული მიზეზი კი არა, ბევრი პრობლემაა. ყველა დამნაშავეა. ეს არის ბოლო გაფრთხილება, რომ რაღაც უნდა გავაკეთოთ, თქვა მან.

ასევე მზარდი შეშფოთება იყო პრეზიდენტ ერდოღანის სტამბულის არხის 15 მილიარდი დოლარის მეგაპროექტთან დაკავშირებით, რომელიც მიზნად ისახავს თითქმის 17 კილომეტრიანი არხის გათხრას შავ და მარმარილოს ზღვებს შორის. ეკოლოგები ამტკიცებენ, რომ ამ ნაბიჯმა შეიძლება სერიოზულად დააზიანოს უკვე დაავადებული ზღვის ეკოსისტემა.

პროფესორმა ბაირამ ოზთურქმა თურქეთის საზღვაო კვლევების წარმომადგენელმა BBC-ს განუცხადა, რომ თუ არ იქნება ახალი ინვესტიცია სტამბოლიდან ამოტუმბული ნარჩენი წყლის გასაწმენდად და გასაწმენდად, კრიზისის გრძელვადიანი გადაწყვეტა არ იქნება.

ᲒᲐᲣᲖᲘᲐᲠᲔᲗ ᲗᲥᲕᲔᲜᲡ ᲛᲔᲒᲝᲑᲠᲔᲑᲡ: