#BlackLivesMatter: 'არასდროს არ ყოფილა გაანგარიშება (ამერიკული) პოლიციის მონა-პატრულის წარმომავლობაზე'
მეტი შავკანიანის, ესპანური და ქალის დაქირავება სამართალდამცავ ორგანოებში, რა თქმა უნდა, დაეხმარება, მაგრამ ეს არ არის ერთადერთი გამოსავალი სისტემატური რასიზმისთვის პოლიციაში. საჭიროა უფრო მრავალმხრივი მიდგომა.
Black Lives Matter Plaza-ს ქუჩის ნიშანი წმინდა იოანეს საეპისკოპოსო ტაძრის მახლობლად ჩანს, ვაშინგტონში, აშშ-ში, მინეაპოლისის პოლიციის მიერ ჯორჯ ფლოიდის დაკავების დროს საპროტესტო აქციები გრძელდება (REUTERS) დოქტორი კონი ჰასეტ-უოკერი არის ნორვიჩის უნივერსიტეტის იუსტიციის კვლევებისა და სოციოლოგიის ასისტენტ პროფესორი. მას Devyani Onial-მა ესაუბრა აფროამერიკელების წინააღმდეგ აშშ-ს პოლიციის სისასტიკისა და ამერიკის წინ უსწრებს გზას ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობის შემდეგ არაჩვეულებრივი მოვლენების შესახებ.
პოლიციის ურთიერთობა აფროამერიკულ საზოგადოებასთან ყოველთვის დაძაბული იყო. რამდენის ვალი აქვს წარსულს? მონათა პატრულირებაზე გიწერიათ. შეგიძლიათ ცოტათი ისაუბროთ აშშ-ში პოლიციის ძალადობრივ ფესვებზე და რამდენად არის სისტემური რასიზმი?
მე პირადად ვხედავ აშშ-ს მონობის ისტორიას (დაახლოებით 250 წლის განმავლობაში) და შემდეგ ჯიმ ქროუს კანონებს (დაახლოებით 80 წლის განმავლობაში) ძალიან კავშირშია იმასთან, რაც ახლა ხდება. ამერიკული პოლიცია დეცენტრალიზებულია, რაც იმას ნიშნავს, რომ არ არსებობს მთავარი შტაბი, რომელსაც შეუძლია განსაზღვროს პოლიტიკა პოლიციის ყველა განყოფილებისთვის მთელი ქვეყნის მასშტაბით. როგორც ვიცი, არასოდეს ყოფილა გაანგარიშება პოლიციის მონა-პატრულის წარმომავლობაზე. ანგარიშში, მე ვგულისხმობ აღიარებას, რომ ეს მოხდა და ღრმა ვალდებულებას, განვწმინდო ეს წარსული აწმყოდან და დავიწყოთ თავიდან.
აღსანიშნავია ისიც, რომ ამერიკის ყველა შტატი არ იყო მონა სახელმწიფო. ამერიკის სამოქალაქო ომის დროს (1861-1865 წწ.) იმ დროისთვის მხოლოდ 34 შტატი იყო (ამჟამად 50); ამ 34 შტატიდან 15 იყო მონების სახელმწიფო. როდესაც მონათა შტატებში მონების მოსახლეობა იზრდებოდა, თეთრკანიან მიწათმფლობელებს, ისევე როგორც ამ შტატების დანარჩენ მოსახლეობას, აწუხებდათ შეშფოთება, რომ შესაძლოა მონების აჯანყება და გაქცევა. (და იყო.) ასე რომ, სახელმწიფოებმა დაიწყეს მონური კანონების ან კოდების მიღება. ამან ხელი შეუწყო მონების პატრულირების შექმნას, ზოგჯერ ასევე ცნობილი როგორც პედი ლილვაკები. მონების პატრულის წევრები, როგორც წესი, თეთრი კაცები იყვნენ.
მათი საქმე იყო გაქცეული მონების დაჭერა და პლანტაციების/მონების მფლობელებში დაბრუნება; ასევე ატერორებს და დისციპლინას უწევს ნებისმიერ მონას, რომელიც მონების მფლობელების თქმით, არასწორად იქცეოდა. მათი ტაქტიკა იყო სასტიკი, მსგავსი ქმედებებისა, რომლებსაც გამოიყენებდნენ პლანტაციების ზედამხედველები. კაროლინას კოლონია (რომელიც მოგვიანებით გახდება ჩრდილოეთ და სამხრეთ კაროლინა) იყო პირველი, რომელმაც შექმნა მონების პატრული 1704 წელს; 1837 წლისთვის სამხრეთ კაროლინას მონების პატრული ჰყავდა 100-ზე მეტ წევრს - უფრო დიდი ვიდრე ზოგიერთი ჩრდილოეთ ქალაქის პოლიციის ძალები.
1700-იანი წლების ბოლოს, ყველა ამერიკულ მონა სახელმწიფოს ჰქონდა მონების პატრული. ისინი გაგრძელდა დაახლოებით 150 წელი, დამთავრდა სამხრეთის წაგებით სამოქალაქო ომში და აშშ-ს კონსტიტუციის მე-13 შესწორების მიღებით, რომელიც აკრძალავდა მონობას.
ამის შემდეგ, ყოფილი სამხრეთის მონების პატრული გადაკეთდა პოლიციის განყოფილებებში, რომლებიც ტექნიკურად განსხვავდებოდნენ მონების პატრულისგან, მაგრამ ძირითადად მაინც ევალებოდათ გათავისუფლებული ყოფილი მონების (შავკანიანების) კონტროლი. სამოქალაქო ომის დასრულებიდან დაახლოებით 30 წლის შემდეგ, ჩვენ ვიწყებთ იმ კანონების მიღებას, რასაც ჯიმ ქროუს კანონები ჰქვია. ეს კანონები ძირითადად ინარჩუნებდნენ სეგრეგაციას - თეთრკანიანთა და შავკანიანთა გამიჯვნას - ლეგალურად 1960-იანი წლების ბოლომდე. ჯიმ ქროუს დასასრულის მთავარი ფაქტორი იყო სამოქალაქო უფლებების აქტის მიღება (1964).
მაშასადამე, 150 წლიანი მონების პატრულირება (სამხრეთ შტატებში; ჩრდილოეთ შტატებში პოლიცია განსხვავებულად განვითარდა) და დაახლოებით 80 წლიანი ჯიმ ქროუს კანონები, რომლებიც აღსრულებულია პოლიციის მიერ - ეს არის სტრუქტურული რასიზმისა და ძალადობის 230 წელი პოლიციაში მხოლოდ 50-ის წინააღმდეგ. ჯიმ ქროუს შემდგომი პოლიციური წლები. მე ვფიქრობ, რომ ადამიანებს არ შეუძლიათ უბრალოდ „გამორთონ“ გადამრთველი და დაივიწყონ სტრუქტურული რასიზმი, დისკრიმინაცია და ძალადობა. ამის მიღმა განვითარებას სჭირდება თაობები და ამის გაკეთების ვალდებულება.
გასული ათწლეულების განმავლობაში რეგულარულად ფიქსირდება თეთრკანიანების მხრიდან აფროამერიკელების მიმართ პოლიციის სისასტიკის შემთხვევები და პოლიციის მცირე პასუხისმგებლობა. როგორ იმოქმედა ამ კონკრეტულმა ასპექტმა რასობრივ ურთიერთობებზე აშშ-ში? აფრთხილებდა თუ არა ამ ორ საზოგადოებას ერთმანეთის მიმართ?
ერთი სიტყვით, დიახ (მაგ., აფრო-ამერიკული საზოგადოება უფრთხილდება პოლიციას, ზოგიერთ თემში უფრო მეტად, ვიდრე სხვებს). მიუხედავად იმისა, რომ ჯორჯ ფლოიდის სიკვდილი, როგორც ფართოდ ხელმისაწვდომ ვიდეოზე (YouTube) ჩანს, განსაკუთრებით საშინელია, ბევრი სხვა იყო: ერიკ გარნერი, მაიკ ბრაუნი, აჰმაუდ ობრი (ბოლო ხნის წინ), ბრეონა ტეილორი (ბოლო დროს), უოლტერ სკოტი, ფრედი გრეი, ტამირ რაისი, და კიდევ და კიდევ. დღესდღეობით, ჩემთვის განსხვავება ისაა, რომ როგორც ჩანს, ყველას აქვს სმარტფონი და იცის, ამოიღოს იგი და დაიწყოს მოქალაქე-პოლიციური შეხვედრის ვიდეო გადაღება, როგორც კი ნახავს მას; და შემდეგ ისინი ატვირთავენ მათ სოციალურ მედიაში, რათა მსოფლიო ნახოს.
თუ იცით 1991 წელს ლოს-ანჯელესში, კალიფორნიაში, პოლიციის მიერ როდნი კინგის ცემის შესახებ, მისტერ კინგი, რა თქმა უნდა, არ იყო პირველი შავკანიანი მამაკაცი, რომელიც პოლიციამ სცემა, მაგრამ ეს იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც ვინმემ ცემის ვიდეო ჩაწერა. ამ ვიდეომ დაადასტურა ის, რაც იმ დროს ბევრმა აფროამერიკელმა იცოდა - რომ ლოს-ანჯელესის პოლიცია ძალიან სასტიკი იყო შავკანიანების მიმართ. მართლმსაჯულების სისტემაში შედეგების ხშირი ნაკლებობა პოლიციისთვის, რომელიც სცემეს და ზოგჯერ კლავს აფროამერიკელებს - ეს იყო #Blacklivesmatter მოძრაობის დაწყების მთავარი მიზეზი.
ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობაში განსხვავებული რამ არის ის, თუ რამდენად სწრაფად წაუყენეს ბრალი მესამე ხარისხის მკვლელობაში პოლიციელს, დერეკ შოვინს, რომელიც კისერზე დაეჩოქა. (მას შემდეგ, ბრალდება გადაიზარდა მეორე ხარისხის მკვლელობამდე. სხვა ოფიცრები, რომლებიც იმყოფებოდნენ, მაგრამ არ ჩარეულან ბ-ნი ფლოიდის მოკვლის დროს, ასევე წაუყენეს ბრალი) საბოლოოდ დაისჯება თუ არა ბ-ნი შოვინი... ჩვენ ვნახავთ. მაგრამ სწრაფი დაპატიმრება და ბრალდების გამოცემა - ეს მნიშვნელოვანი და უჩვეულოა.
პოლიცია ხშირად ყველა უმცირესობათა ჯგუფს ემორჩილება, მაგრამ თქვენ იტყოდით, რომ მიკერძოება უფრო მკვეთრია აფროამერიკელების მიმართ, ვიდრე, ვთქვათ, ესპანელებს ან აზიელებს?
დანამდვილებით ვერ ვიტყვი, რომელი რასის/ეთნიკური ჯგუფის პოლიციის მიკერძოება უფრო უარესია; ეს დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ რა მონაცემებს იყენებდნენ და როგორ განისაზღვრა და გაიზომა მიკერძოება. ზოგადად, არაპროპორციულად მეტია შავკანიანებისა და ესპანელების დაპატიმრება (არაპროპორციულია მათი ზომისა მთელ აშშ-ს მოსახლეობაში), ვიდრე თეთრკანიანთა. აშშ-ში აზიელებს ნაკლებად ხშირად აპატიმრებენ.
აფროამერიკელების არაპროპორციული რაოდენობა ამერიკულ ციხეებში იმყოფება. შეგიძლია ამაზე ცოტა ისაუბრო?
დაკავება/პოლიცია და გამოსწორება მართლმსაჯულების სისტემის ორი განსხვავებული დარგია. ისინი აშკარად დაკავშირებულია, მაგრამ არის განსხვავებები. ციხეებსა და ციხეებში შავკანიანთა და ფერადკანიანთა ამჟამინდელი დისპროპორციების დიდი ნაწილი - როგორც მამაკაცები, ასევე ქალები - მომდინარეობს ნარკოტიკების წინააღმდეგ ომიდან, რომელიც ამერიკაში 1970-იან წლებში დაიწყო. მიღებულ იქნა მრავალი კანონი ნარკოტიკებთან მიმართებაში (მაგ., სამი კანონი გაფიცვის შესახებ, სიმართლის დადგენის კანონი).
2020 წლის წინ, კრიმინოლოგების უმეტესობა დაეთანხმება, რომ ნარკოტიკების წინააღმდეგ ომი ძირითადად წარუმატებელი იყო. ამან არ შეუშალა ხელი ხალხს ნარკოტიკების ყიდვაში ან გამოყენებაში, მაგრამ ციხეში ჩასვა უამრავი ფერადკანიანი ადამიანი, განსაკუთრებით აფროამერიკელები. ეს უფრო მეტად უკავშირდება თანამედროვე რასობრივ უთანასწორობას, რომელიც წარმოიშვა ნარკოტიკებთან ომით, ვიდრე ქვეყნის მონობის ისტორიასთან და ჯიმ ქროუს კანონებთან.
რა რეფორმები სჭირდება პოლიციას? გაკეთდა თუ არა რაიმე ბოლო წლებში და რა შეიძლება იყოს წინ? რას იტყვით პოლიციის ანგარიშვალდებულებაზე?
პოლიციაში სისტემური რასიზმის სწრაფი გამოსავალი არ არსებობს, მაგრამ ჩემი წინადადებები იქნება:
* აღიარება, რომ ამერიკული პოლიციის წარმოშობა (მონების პატრული, ჯიმ ქროუს კანონების აღმსრულებელი) დღესაც ეხმიანება
* შეთანხმება, რომ არ შეიძლება იყოს სხვა მკვლელობა, როგორიც მოხდა ჯორჯ ფლოიდთან
* გაგრძელდა უფრო მეტი ფერადკანიანი ოფიცრის დაქირავება, მათ შორის ზედამხედველობის პოზიციებზე
* ოფიცრები ცხოვრობენ იმ თემებში, რომლებსაც ისინი პოლიციაში ახორციელებენ
* ცუდი ქცევის შედეგები (დაკავება, ბრალი)
* სათანადო ტრენინგი, რომელიც ხაზს უსვამს ძალის გამოყენებისა და არგამოყენების ტექნიკებს, როდის უნდა შეწყდეს ძალის გამოყენება (ანუ, როცა მოქალაქე ადეკვატურად დამორჩილებულია და აღარ არის საფრთხე)
* ამ საკითხს პოლიციის გაერთიანებებმა უნდა აკონტროლონ
არის თუ არა აფროამერიკელების არასაკმარისი წარმომადგენლობა სამართალდამცავ ორგანოებში პრობლემის ნაწილი? არის თუ არა რაიმე მონაცემი მათი წარმომადგენლობის შესახებ? პროპორცია უკეთესია სხვა უმცირესობების ჯგუფებისთვის?
ეს არ არის ჩემი ექსპერტიზის სფერო, მაგრამ, როგორც მე მესმის, შავკანიანების, ისევე როგორც სხვა ფერადკანიანთა დაქირავება პოლიციაში გაუმჯობესდა ათწლეულების განმავლობაში. ისეთი შთაბეჭდილება მრჩება, რომ სამართალდამცავი ორგანოების ზედამხედველობის პოზიციებზე არათეთრკანიანთა წარმომადგენლობის ნაკლებობაა. მეტი შავკანიანის, ესპანური და ქალის დაქირავება სამართალდამცავ ორგანოებში, რა თქმა უნდა, დაეხმარება, მაგრამ ეს არ არის ერთადერთი გამოსავალი სისტემატური რასიზმისთვის პოლიციაში. საჭიროა უფრო მრავალმხრივი მიდგომა.
Express განმარტაარის ახლატელეგრამა. დააწკაპუნეთ აქ შემოუერთდით ჩვენს არხს (@ieexplained) და იყავით განახლებული უახლესი ამბებით
ემეტ ტილის მკვლელობა და მისი მკვლელების გამართლება 1955 წელს გახდა აქციის წერტილი რასიზმის წინააღმდეგ და განიხილებოდა, როგორც კატალიზატორი სამოქალაქო უფლებების მოძრაობის შემდეგი ეტაპისთვის. 1960-იანი წლების აჯანყებები, როდნი კინგის აჯანყებები, როგორ იტყვით, რა შემთხვევები გახდა ამერიკაში გარდამტეხი მომენტები და სად დაასახელებდით ამაში ჯორჯ ფლოიდის მკვლელობას?
ჩემი გულწრფელი იმედია, რომ მისტერ ფლოიდის მკვლელობა - მისი სრული საშინელება, რა საშინელი უნდა ყოფილიყო მისი ბოლო მომენტები - არის კატალიზატორი, რომელიც დაეხმარება რეალურ ცვლილებას პოლიციისა და მოქალაქეების ურთიერთქმედებასა და ურთიერთობებში. ზოგჯერ ისეთი საშინელი მოვლენის კვალდაკვალ, როგორიცაა მარტინ ლუთერ კინგის მკვლელობა, ცვლილება შეიძლება მოხდეს. იმედი მაქვს, ეს ამჯერადაც მოხდება, რათა ჯორჯ ფლოიდის მსგავსი მკვლელობა აღარ განმეორდეს.
ᲒᲐᲣᲖᲘᲐᲠᲔᲗ ᲗᲥᲕᲔᲜᲡ ᲛᲔᲒᲝᲑᲠᲔᲑᲡ:
